“Od Nevena do Betmena” u Parizu
Jedna od najznačajnijih nacionalnih izložbi u istoriji evropskog stripa stiže iz Srbije u Francusku 17. avgusta, gde će dve nedelje, do 30. avgusta, biti predstavljena pariskoj publici u Kulturnom centru Srbije.
Kapitalna izložba „Od Nevena do Betmena: Svetski okviri srpskog stripa i vizuelnog pripovedanja“ iz Novog Sada, Evropske prestonice kulture, premešta se u Pariz
Izložba stripa „Od Nevena do Betmena: Svetski okviri srpskog stripa i vizuelnog pripovedanja“ održana je premijerno od 21. oktobra do 21. novembra 2022. u Novom Sadu, Evropskoj prestonici kulture, u četiri galerije istovremeno, kao deo ambijentalne celine „Grad stripa”. Organizatori su najavili:
„Izložba Od Nevena do Betmena vodi vas kroz bogatu i dinamičnu istoriju srpskog stripa, od korena vizuelnog pripovedanja u srpskoj kulturi do modernog oblika. Ova istorija je predstavljena kroz rad uglednih i nadarenih tvoraca, kroz teme u rasponu od humoristično–karikaturalnih do priča većih od života. U prilici ste da upoznate 150 godina modernog stripa u Srbiji i sve pojave koje su mu prethodile ili ga pratile.”
Pročitajte: ELES 2023: Objavljeni dobitnici nagrada tradicionalnog strip konkursa!
Izložba je posvećena razvoju srpskog stripa u evropskom i svetskom kontekstu i tematski pokriva istoriju kroz odeljke: Proto–stripovi (praistorija i rana istorija); Vizuelno pripovedanje srednjeg veka (sekularno i sakralno); Platinasto doba (1860–1931); Zlatno doba (1932–1941); Mračno doba (1941–1951); Srebrno doba (1952–1970); Bronzano doba (1971–1990); Gvozdeno doba (1991–2011); Silicijumsko doba (danas) i Novi Sad — prestonica stripa.
Ne samo umetnička, već i kulturološko–informativna izložba, Od Nevena do Betmena bila je jedna od najobimnijih i najkompleksnijih postavki u istoriji vizuelnog pripovedanja Istočne i Srednje Evrope. Kao jedan od glavnih događaja programa „Novi Sad, Prestonice kulture Evrope“, izložbu je posetilo već prve sedmice oko 6.000 posetilaca iz desetak zemalja. Izložba i drugim brojkama pokazuje svoju monumentalnost. U Novom Sadu je u četiri galerije na osam nivoa bilo izloženo 706 velikih reprodukcija tabli stripova od preko 1.000 crtača, scenarista, urednika, kaligrafa, kolorista i drugih stvaralaca; 1229 reprodukcija ilustracija, crteža i segmenata domaćih stripova; 114 animacija proizašlih iz srpskih stripova (od čega 14 napravljenih za potrebe izložbe); 628 virtuelno generisanih slika u kombinaciji sa prizorima domaćih stripova. Na Internetu će projekat imati oko 5000 digitalnih umetničkih objekata. U Parizu će izložba biti prilagođena prostoru Kulturnog centra Srbije (sa manje fizičkih eksponata, a više digitalnih, nego u Novom Sadu).
Inicijator projekta i koncepta je Nenad Savin, a autor projekta i naučno–istraživačke metodologije i glavni kustos Zoran Stefanović. Umetnički direktor, likovni kustos i glavni producent je Đula Šanta. Specijalni konsultant je Branko Đukić. Produkcija je delo Studija „Furuna Crafts”, Novi Sad, po likovnom konceptu Studija za dizajn „Santa2G”.
Stručno–naučni tim je organizovao Centar za umetnost stripa i muzeja u osniovanju „Zdravko Zupan” Udruženja stripskih umetnika Srbije, Beograd, sa brojnim partnerima. Stručni i naučni saradnici su bila istaknuta imena stripske scene: Žika Bogdanović (1932–2021), Lazo Sredanović (1939–2022), Vladimir Topolovački, Irina Antanasijević, Momčilo Rajin, Rastko Ćirić, Zoran Tucić, Rade Tovladijac, Boban Knežević, Radovan Popović, Dragana Kuprešanin, Nenad Petrović, Marija Ristić, Filip Stanković, Predrag Ikonić, Goran Dujaković, Simon Vučković, Slobodan Ivkov, Nebojša Vesović, Lazar Bodroža, Zoran Nikolić, Marko Stojanović, Kristijan Relić, Igor Marković, Goran Lakićević i mnogi drugi.
Izložba je pokazala i razvoje omiljenih žanrova i umetničkih niša: od epske poezije i narodnih priča, preko naučne fantastike, strave i užasa, superjunaka, melodrame, biografskih romana, istorijskih događaja, komedije, sve do apstraktnog, filozofskog i eksperimentalnog stripa.
Paralelno je u Beogradu na francuskom i srpskom objavljena knjiga Zorana Stefanovića uz učešće bibliografa Vladimira Topolovačkog: Sloboda! Jednakost! Strip!: Srpsko-francuski odnosi u umetnosti vizuelnog pripovedanja /Stefanović, Zoran; Topolovački, Vladimir (2022) Liberté! Égalité! Bande dessinée! : les relations serbo-françaises dans l’art de la narration visuelle. Belgrade : Institut pour l’étude du développement culturel/. U knjizi su prvi put istoriji kulture na jednom mestu obelodanjeni celoviti podaci o srpskim i južnoslovenskim umetnicima na francuskom jeziku.
Ali se tek na izložbi Od Nevena do Betmena, u njenim komparativnim rezultatima, predočenim javnosti na zidovima, po prvi put u punoj meri pokazalo koliko je srpska komponenta u francuskom stripu obimna i višeznačna, a i koliko je francuski izraz direktno uticao na Srbe i Jugoslovene. Uz to, francuski istraživači kulture i urednici će tek na ovoj izložbi, uvidom u nacionalne opuse umetnika koje poznaju po francuskim serijama, uvideti njihove pune umetničke kapacitete.
Mesto održavanja – Centre Culturel de Serbie • Kulturni centar Srbije,
123 Rue Saint-Martin 75004 Paris, France
www.ccserbie.com
tel: (+33) 01 42 72 50 50
info@ccserbie.com
Radno vreme: utorak-subota 11.30 – 19.30
Impresum
Umetnički i produkcijski tim izložbe
Produkcija Studija “Furuna Crafts”, Novi Sad,
po likovnom konceptu Studija za dizajn „Santa2G“
Umetnički direktor, likovni kustos i glavni producent: Đula Šanta
Priprema i obrada grafičkog materijala: Svetlana Šanta, Branko Đukić, Danijel Babić, Čila Šanta
Animacija “Dikana” Laze Sredanovića: Katarina Kovjanić, Darko Vuletić, Marina Stefanović. Model i rig: Sandra Kopčok Animacija stripa „Naš Gaja“ Uroša Predića i Jovana Jovanovića Zmaja: Mileta Poštić, Julijana Pavlović, Nina Škrijelj, Ana Radosavljević, Mila Lukić. Clean up: Ana Radosavljević
Animacija žitijne ikone Svetog Jovana Vladimira: Vladimir Dimovski
Stripske onomatopeje: Nebojša Mundžić i Čaba Polgar /Polgár Csaba/
Video igra: Vukašin Anđelković i Miloš Fat /Fath/
Interakcije i tehnička podrška: Predrag Joldić
Tehnička postavka izložbe: Goran Despotovski i Danijel Babić
Dežurni kustos: Adrijana Ujhazi /Újházi Adrienn/
Stručno-naučni tim
Projekat Centra za umetnost stripa i muzeja “Zdravko Zupan”
Udruženja stripskih umetnika Srbije, Beograd, sa partnerima
Inicijator projekta i koncepta: Nenad Savin
Autor projekta i naučno-istraživačke metodologije, glavni kustos: Zoran Stefanović
Stručni i naučni saradnici: Žika Bogdanović (1932-2021), Lazo Sredanović (1939-2022), Vladimir Topolovački, Irina Antanasijević, Momčilo Rajin, Rastko Ćirić, Zoran Tucić, Rade Tovladijac, Boban Knežević, Radovan Popović, Branko Đukić, Dragana Kuprešanin, Nenad Petrović, Marija Ristić, Filip Stanković, Predrag Ikonić, Goran Dujaković, Simon Vučković, Slobodan Ivkov, Nebojša Vesović, Lazar Bodroža, Zoran Nikolić, Marko Stojanović, Kristijan Relić, Igor Marković, Goran Lakićević i drugi…
Stručna vođenja: Zoran Stefanović i Nenad Savin