Srpski strip u Muzeju stripa u Briselu
CAN FOR BALKANS je izložba i projekat stvaranja mreže istorijskog stripa na Balkanu koja se realizuje uz podršku Evropske Unije kroz program Kreativna Evropa.
PO PRVI PUT SA SRPSKIM STRIPOM U PRESTONICU STRIPA
U ovom projektu partnere čine Regionalni muzej u Brašovu u Rumuniji, Nacionalni istorijski muzej u Tirani u Albaniji, Strip centar Makedonije iz Velesa u Makedniji, Muzej Stripa u Briselu u Belgiji i Leskovačka škola stripa “Nikola Mitrović Kokan” iz Srbije.
Pomenutu izložbu čine radovi 67 strip-autora iz osam zemalja koji su učestovali na velikom internacionalnom konkursu za strip sa temom “Balkan kroz istoriju”, na kome je drugu nagradu osvojio Kosta Milovanović iz Obrenovca a treću Marjan Milanov iz Dimitrovgrada i Srđan Todorović iz Zaječara. Članovi međunarodnog žirija koji je odlučivao o nagradama takođe dolaze iz Rumunije, Albanije, Belgije, Srbije i Makedonije. U pitanju su eminentni stručnjaci iz sveta stripa – prof. Adrian Čioroianu (Rumunija), istoričar, diplomata, strip scenarista, univerzitetski profesor, Ardian Isufi (Albanija), crtač, dekan Fakulteta likovnih umetnosti Univerziteta umetnosti u Tirani tokom 2016-2020, Etiene Šreder (Belgija), poznati scenarista i strip autor, Dražen Kovačević, jedan od najznačajnijih strip umetnika u Srbiji i Tome Trajkov, promoter stripa iz Makedonije.
Sem radova sa konkursa, izložba koja, što je možda i važnije, donosi detaljan digitalan pregled istorijskog stripa u Rumuniji, Srbiji, Makedoniji i Albaniji bila je oktobra postavljena u Regionalnom muzeju u Brašovu u Rumuniju a novembra u Nacionalnom istorijskom muzeju u Tirani u Albaniji. Ova izložba je 21. decembra otvorena u Muzeju stripa u Briselu u Belgiji u prisustvu predstavnika Leskovačke škole stripa Marka Stojanovića i Aleksandra Stamenkovića i nagrađenih autora Marjana Milanova i Srđana Todorovića, ali i doskorašnjeg ambasadora Belgije u Srbiji Kuna Adama, ambasadorke Rumunije u Belgiji, Andree Pasternac, i amabasadora Srbije u Belgiji, Aleksandra Tasića! Tom prilikom je u prestonici evropskog stripa, Briselu, te svojevrsnom hramu stripa koji kao jedna od najvažnijih svetskih institucija vezanih za devetu umetnost predstavlja Muzej stripa u ovom gradu, po prvi put u svojoj istoriji koja iznosi gotovo devet decenija, predstavljen srpski strip. Kroz bogato ilustrovano istraživanje posvećeno istoriji srpskog stripa i istorijskom stripu u Srbiji koje su potpisali Slobodan Ivkov, Marko Stojanović i Nikolaj Pepene rame uz rame sa svetskim poznatim junacima poput Tintina, Asteriksa, Taličnog Toma, Štrumfova, Spirua, Kopca, Gaše i drugih našli su se se premijerno i Mika Miš, Hajduk Stanko, Nikad Robom, Dikan, Politikin Zabavnik, Mirko i Slavko, Stripoteka, Yu Strip, Strip zabavnik, Sat, Kalokagarti, Do pakla i nazad i drugi nezaobilazni dragulji srpskog stripa. CAN FOR BALKAS prati i ogroman, luksuzan katalog u boji od preko 350 strana, u kome se nalaze svi stripovi sa konkursa, kao reprezentativni delovi istraživanja o istorijskom stripu zemalja učesnica kao i klišeima i stereotipima vezanim za istorijski strip u njima. Izložba, za čiji je jedan od zaštitnih znakova u vidi kartonske figure u prirodnoj veličini organizator je odabrao Marka Kraljevića, protagonistu serijala Vekovnici, publici, koja sa svih meridijana dolazi u ovoj jedinstveni muzej od strane grada Brisela uvršćenog u njegove zvanične turustičke atrakcije, biće dostupna na uvid do 8. junara. Budući da muzej beleži po 1700 posetilaca dnevno, procena organizatora je da će izložbu CAN FOR BALKANS, a samim tim i prezentaciju srpskog stripa, videti oko 30 000 hiljada ljudi iz čitavog sveta!
Uz to što je Brisel zanična prestonica Evropske Unije, Belgijski muzej stripa se ponosi time što je prestonica evropskog, pa i svetskog stripa. Smešten je u strogom centru Brisela, u velelepnoj zgradi u stilu secesije koju je projektovao Viktor Horta 1906. godine. Otvoren je 1989. Godine i u sebi sadrži bojne originalne crteže, neobjavljene dokumente, ličnu zaostavštinu velikana stripa kao i audiovizuelne prezentacije. Takođe, u njemu se nalaze i statue poznatih strip junaka godine više od 200.000 posetilaca prolazi kroz njegova vrata da istraži 4.200 kvadratnih metara stalnih i povremenih izložbi. U zemlji u kojoj zvanično ima najviše strip autora po stopi stanovnika, i u gradu koji ima preko 70 strip murala i spomenika posvećenih stripu, predsednici Belgijskog stripovskog centra koji upravlja Muzejem bili su neki od neospornih vellikana devete umetnosti poput Boba De Mura, Žana Van Hama, Gaja Desicija i drugih.
Važno je napomenuti da će izložbu, posle građana Rumunije, Albanije i Belgije imati prilike da vide i građani Srbije. Izložba će, naime, biti otvorena 3. februara u Leskovačkom kulturnom centru, uz prisustvo gostiju iz parnerskih zemalja, ali i nagrađenih autora. Sem otvaranja izložbe, program će činiti i debata o klišeima i stereotipima istorijskog stripa u Balkanskom stripu u prisustvu brojnih istoričara i strip autora, Deo pratećeg programa biće i crtanje uživo koje će demonstrirati nagrađeni autori iz Rumunije i Srbije, kao i prezentacija svojevrsnog zbornika strip teoretičara s juga Srbije, “Jug i strip u teoriji”, prvog takve vrste u našoj zemlji. Izložba će biti postavljena u Leskovcu tokom februara, da bi tokom marta završila svoju evropsku turniju u Velesu, u Makedoniji. Organizatori ipak navode da je kraj puta izložbe samo privremen, budući da postoje preliminarni dogovori da se izložba CAN FOR BALKANS postavi i u Bukureštu i Sofiji, na taj način povećavajući broj evopskih metropola čiji će stanovnici imati prilike da steknu svoja prva saznanja o stripu u Srbiji.
